کردستان در سه زون ساختاری زاگرس، سنندج - سیرجان و ارومیه- دختر که تنوع واحدهای زمین شناسی و به تبع آن تنوع کانه‌زایی عناصر فلزی مانند طلا ، آهن و سایر عناصر فلزی در آن بسیار بالا است قرار گرفته است.

وجود زون طلادار غرب ایران در این منطقه و دارا بودن بیش از ۱۰ کانسار و محدوده طلادار، وجود رخنمون‌های متعدد آهن ( رخنمون بخشی از سنگ بستر است که اطلاعاتی از وضعیت لایه‌های زیر سطح زمین در اختیار زمین‌شناسان قرار می‌دهد) و همچنین وجود مرمرهای ممتاز، کردستان را در زمره استان‌های مهم معدنی قرار داده است.

۵۰ درصد طلای کشور در این استان تولید می‌شود و از این لحاظ رتبه نخست را دارا است و علاوه بر این در زمینه ذخایر سنگ آهن هم رتبه پنجم و در زمینه سیلیس و باریت هم جزو استان‌های برتر کشور است.

فعالیت‌های معدنی در این استان با استخراج از معادن تولید مصالح ساختمانی آغاز شد و در دهه ۶۰ با رونق بازار تولید سنگ‌های تزئینی به ویژه انواع مرمر، چینی و کریستال به طور چشمگیری رونق پیدا کرد.

بهره‌برداری از سه واحد تولید کنسانتره آهن

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان در گفت و گو با خبرنگار بهره‌برداری از ذخایر معدنی را یکی از محورهای مهم برنامه‌های توسعه استان خواند و اظهار داشت: بی‌شک در این راستا پیشگیری از خام فروشی مواد معدنی و تکمیل زنجیره آن از موارد مهم و ضروری است.

محمد دره‌وزمی با اشاره به اینکه موارد مذکور در دولت تدبیر و امید به طور جدی مورد پیگیری قرار گرفت، افزود: از جمله اقدامات بارز انجام شده در این راستا راه‌اندازی کارخانه تولید شمش طلای شرکت زرکوه پس از سال‌ها بلاتکلیفی است.

وی اضافه کرد: بهره‌برداری از سه واحد تولید کنسانتره آهن و صدور ۱۲ جواز تاسیس برای طرح‌های مهم زنجیره فولاد از دیگر اقدامات انجام شده در دولت تدبیر و امید در این استان است.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان گفت: بدون شک فرآوری و بهره برداری مناسب از ظرفیت‌های معدنی استان از ابعاد مختلف اقتصادی به خصوص تقویت تولید ناخالص استان، ایجاد ارزش افزوده، سودآوری بنگاه های تولیدی، اشتغال زایی و دیگر متغیرهای اقتصادی از جمله کاهش رکود، تورم و افزایش رفاه جامعه بسیار حایز اهمیت است.

طی هشت سال فعالیت دولت تدبیر و امید اقدامات و فعالیت‌هایی در بخش معدن انجام شده که منجر به افزایش صدور پروانه اکتشاف، بهره‌برداری، سرمایه‌گذاری و اشتغال در این حوزه شده است.

رشد ۵۳ درصدی صدورپروانه اکتشاف معادن در استان

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان هم در گفت و گو با خبرنگار اظهار داشت: در ابتدای آغاز بکار دولت تدبیر و امید ۱۹۵ پروانه اکتشاف در این استان صادر شده بود که طی این هشت سال به ۲۹۹ پروانه افزایش پیدا کرد به عبارتی ۵۳ درصد رشد داشته است.

مهدی سیفی اضافه کرد: تعداد پروانه‌های بهره‌برداری در بخش معدن هم در سال ۱۳۹۲ ،۲۱۷ فقره بوده که در این دولت به ۳۳۲ فقره یعنی ۵۲ درصد رشد رسیده است.

وی ادامه داد: سرمایه‌گذاری انجام شده در بخش معدن استان در ابتدای آغاز بکار دولت دکتر روحانی، سه هزار و ۹۰۰  میلیارد ریال بود که در پایان سال ۱۳۹۹ این میزان به چهار هزار و ۸۸۱ میلیارد ریال افزایش یافت و در این حوزه ۲۵ درصد شاهد رشد بوده‌ایم.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان گفت: میزان اشتغال ایجاد شده در بخش معدن استان طی سال ۱۳۹۲، سه هزار و ۲۳۵ نفر بوده که در پایان سال ۱۳۹۹ با رشد ۴۹ درصدی به چهارهزار و ۸۲۹ نفر رسیده است.

سیفی یادآور شد: تعداد معادن فعال و درحال بهره‌برداری در استان در ابتدای دولت دکتر روحانی ۱۰۸ معدن بوده که بعد از گذشت هشت سال به ۱۹۳ معدن رسیده است.

وی با اشاره به اینکه در گروه مواد معدنی یک و ۲ که شامل شن و ماسه و خاک رس است در حال حاضر ۶۹ واحد غیرفعال، ۱۱۰ واحد فعال و ۶۱ واحد هم بلوکه شده است، گفت: در گروه چهارم ماده معدنی به عبارتی سنگ های تزیینی هم ۴۵ واحد غیرفعال، ۲۱ واحد فعال، یک واحد در حال تجهیز و یک واحد بلوکه شده است.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان افزود: در گروه‌های سه و پنج هم که شامل مصالح ساختمانی و غیرفلزی است ۲۱ واحد غیرفعال، ۳۲ واحد فعال، سه واحد بلوکه و سه واحد در حال تجهیز بوده و در گروه ۶ یعنی پلی متال هم چهار واحد غیرفعال، ۲۴ واحد فعال  و ۲ واحد در حال تجهیز است.

چهار پهنه  اکتشافی در کردستان

یکی از مهمترین محورهای عملکرد بخش معدن استان به اکتشافات پهنه‌ای برمی‌گردد که از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۹ با استفاده از داده‌های نوین اکتشافی حاصل از ژئوفیزیک هوایی انجام شد.

از مساحت ۲۹ هزار و ۱۰۰ کیلومتر مربعی مساحت استان حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر از مناطق دارای ظرفیت موادمعدنی فلزی با عنوان پهنه اکتشافی بلوکه و برای اکتشاف به سازمان‌های زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور و ایمیدرو واگذار شد.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان در این رابطه هم اظهار داشت: پهنه سقز به مساحت سه هزار و ۹۰۰ کیلومتر مربع برای اکتشاف طلا و سایر عناصر به سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور واگذار شد که در این پهنه ۱۴ هزار و ۱۰۰ کیلومتر خطی پرواز ژئوفیزیک هوایی انجام و در نهایت هفت محدوده امیدبخش طلا و سنگ آهن شناسایی شد.

سیفی با اشاره به اینکه اکتشافات پهنه قروه هم به مساحت سه هزار و ۵۶۰ کیلومتر مربع توسط ایمیدرو انجام شد، افزود: پرواز ژئوفیزیک این پهنه در سال ۱۳۹۶ انجام و منجر به شناسایی ۱۴ محدوده امید بخش طلا و سنگ آهن شد.

وی با بیان اینکه ایمیدرو کار اکتشافات پهنه بیجار را هم به مساحت یک هزار و ۱۲۰ کیلومتر مربع انجام داد، یادآور شد: ایمیدرو ۶ محدوده امیدبخش طلا و سنگ آهن را در این پهنه شناسایی و برای اکتشافات تفصیلی آنرا در اختیار شرکت توسعه معادن و صنایع معدنی کردستان قرار داده است.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان گفت: پهنه دیواندره هم با مساحت چهار هزار و ۱۰۰ کیلومتر مربع در سال ۱۳۹۷ به ایمیدرو واگذار شد و مقدمات انجام عملیات پرواز ژئوفیزیک هوایی در این پهنه فراهم شده است.

مهمترین معادن کردستان

یکی از مهمترین معادن استان معدن طلای ساریگونی قروه است که در سال ۱۳۹۴ به بهره برداری رسید و حال با تولید سالیانه حدود پنج تن طلای خالص یکی از بزرگترین تولیدکنندگان طلای کشور محسوب می‌شود و سرمایه‌گذاری در این معدن توسط تعدادی سرمایه گذار قزاقستانی انجام گرفته است.

حجم سرمایه‌گذاری انجام شده در طلای زرکوه ۱۰۳ میلیون دلار و میزان اشتغالزایی آن هم یک هزار و ۲۰۰ نفر است و فاز توسعه طلای زرکوه هم در سال ۱۳۹۸ با هزینه کرد حدود ۳۰ میلیون یورو به منظور افزایش تولید طلا خالص از ۲ تن در سال به پنج تن اجرایی شد.

معادن سنگ آهن شهرک بیجار با استخراج سالیانه ۲ میلیون تن و اشتغال ۱۴۰ نفر ، معدن سنگ آهن گلالی قروه هم با استخراج سالانه ۵۰۰ هزار تن و اشتغال ۷۱ نفر ، معدن سنگ آهن سراب بیجار نیز با استخراج سالانه ۲۲۵ هزار تن و اشتغال ۹۰ نفر از دیگر معادن مهم استان هستند که در حال حاضر فعال اند.

معدن سنگ آهن اسکارن صاحب سقز هم سالانه ۱۷۰ هزار تن استخراج دارد و برای ۸۹ نفر هم اشتغال ایجاد کرده و معدن سنگ آهن میمون آباد، غلام آباد دهگلان هم با استخراج سالانه ۲۰۰ هزار تن و اشتغال ۵۰ نفر فعال است.

کردستان با داشتن ظرفیت‌های فراوان در حوزه معدن به یکی از قطب‌های معدنی کشور تبدیل شده و بی شک سرمایه گذاری بیشتر در این حوزه منجر به توسعه و پیشرفت هرچه بیشتر استان خواهد شد چراکه این مهم پیشران چرخه اقتصادی کشور و به تبع استان خواهد بود.
منبع: ایرنا