روند تولید فولاد ایران از سال 2018 تا نیمه نخست 2020 نشان می دهد تولید فولاد از 24.5 میلیون تن در سال 2018 به 31.9 میلیون تن در سال 2019 رسیده است و جهش قابل توجهی را به ثبت رسانده است. این در حالی است که طبق ارزیابی ها تولید فولاد خام در ایران طی شش ماهه 2020 به حدود 13.9 میلیون تن رسیده که این میزان در مقایسه با شش ماه نخست سال 2019 با افزایش 10.2 درصدی همراه بوده است. بدین ترتیب می توان گفت تولید فولاد ایران در نیمه نخست سال میلادی جاری، در امتداد روند صعودی اش در سال 2019، مسیر خود را ادامه داده است.

آخرین وضعیت تولید فولاد خام طی نیمه نخست سال 2020 از سوی معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران مورد بررسی قرار گرفت. طبق بررسی های صورت گرفته، تولید فولاد خام منطقه خاورمیانه در نیمه نخست سال 2020 نسبت به نیمه نخست سال 2019 با کاهش 0.3 درصدی به حدود 19.7 میلیون تن رسیده که بیش از 70 درصد آن مربوط به تولید فولاد خام ایران است. آمارها بیانگر آن است که در مجموع در شش ماهه نخست سال 2020، حدود 873 میلیون تن فولاد خام در 64 کشور منتخب تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال 2019 کاهش 6 درصدی داشته است.

از سوی دیگر سهم 10 تولیدکننده عمده فولاد خام از مجموع تولید 64 کشور منتخب و تغییر تولید در شش ماهه نخست 2020 نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در میان 10 تولیدکننده بزرگ فولاد جهان، در شش ماهه نخست 2020، ایران در جایگاه دهمین کشور قرار گرفته و جایگاه آن نسبت به شش ماهه سال 2019 تغییری نداشته است. این در حالی است که تولید فولاد خام در اغلب کشورهای عمده تولیدکننده در نیمه نخست 2020 نسبت به مدت مشابه سال قبل، کاهش داشته در حالی که در ایران مثبت گزارش شده است.

از سوی دیگر طبق آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد خام ایران طی ۴ ماهه نخست سال ۲۰۲۰ میلادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۴.۳ درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که تولید جهانی این محصول با افت ۴.۱ درصدی همراه بوده است.طبق آمار انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد خام ایران طی 4 ماهه نخست سال 2020 میلادی با رشد 4.3 درصدی به 8 میلیون و 490 هزار تن رسید. میزان تولید این محصول در مدت مشابه سال 2019 میلادی 8 میلیون و 139 هزار تن گزارش شده بود. این در حالی است که میزان تولید جهانی فولاد خام در 4 ماهه نخست سال 2020 میلادی 580 میلیون و 994 هزار تن ثبت شد که حاکی از کاهش 4.1 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.

قیمت گذاری فولاد به کجا رسید؟

در حالی که تولید فولاد ایران در آمارهای جهانی عملکرد خوبی از خود به جا گذاشته است، اما چند وقتی است در مورد بحث قیمتگذاری فولاد مشکلاتی به وجود آمده است. در همین رابطه دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به تصمیمات جدید وزارت صمت در حوزه تنظیم بازار فولاد، معتقد است با توجه به اینکه تصمیم¬ها در جلسات کارشناسی شده، اتخاذ می‌شوند و با کاهش سفته‌بازی‌ها به عنوان بزرگترین معظل بازار فولاد، اتفاقات خوبی در این زمینه رقم خواهد خورد. سید رسول خلیفه سلطانی پس از اتفاقات اخیر در حوزه عرضه فولاد و کف عرضه در بورس، هشدارها و اولتیماتوم‌ها، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: با حضور دکتر مدرس‌خیابانی در راس وزارت صنعت، معدن و تجارت و تصمیمات جدید این وزارتخانه در حوزه تنظیم بازار فولاد، خوشبختانه تنظیم بازار فولاد از شخص‌محوری قبلی خارج شده و در جلسات، کارشناسی شده تصمیم گیری‌ها انجام می‌شود. دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با بیان اینکه آثار تصمیمات اخیر به تدریج در بازار فولاد دیده خواهد شد، گفت: بیش از پنج ماه است که موضوعات مهمی همچون ارائه برنامه عرضه داخلی و صادرات اسلب و شمش فولادی مورد مطالبه انجمن بوده است تا در نهایت در یک ماه گذشته، این موارد در دستور کار جدی وزارت صمت قرار گرفت. در ماه جاری این برنامه در رابطه با اسلب ابلاغ شد. البته لازم است با همفکری واحدهای تولیدی و درنظر گرفتن مسائل آنان، به درستی اجرایی شود. وی افزود: آخرین پیگیری‌های انجمن در رابطه با شمش فولادی هم حاکی از نهایی شدن برنامه عرضه داخلی و صادرات آن است که لازم است این برنامه هم هر چه زودتر ابلاغ شود تا واحدهای تولیدی بتوانند برای تولید و عرضه خود در بورس کالا در طول سال برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهند.

خلیفه‌سلطان خاطرنشان کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت، موضوع مدیریت تقاضای ورق‌های فولادی هم در حال انجام است. سابقه قبلی در ساماندهی تقاضای محصولات پتروشیمی و همچنین رویکرد مسئولانه موجود، ما را به واقعی شدن سهمیه‌های بهین‌یاب و کاهش تقاضای سفته‌بازی که مهمترین بخش معیوب بازار فولاد هم هست، امیدوار کرده است. ضمن اینکه تخصیص سهمیه‌های آهن‌اسفنجی به واحدهای ذوب القایی نیز از اقدامات مثبت دیگری است که البته هنوز به درستی اجرا نشده است. دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ضمن تاکید بر اینکه هرچند که این برنامه‌ها ممکن است ایراداتی در اجرا داشته باشند؛ تصریح کرد: اما اقدام برای آن‌ها یک یا چندگام رو به جلو محسوب می‌شود که آثار آن به تدریج قابل مشاهده خواهد بود؛ بنابراین به نظر می‌رسد با تسریع در ابلاغ تصمیمات و حل موانع اجرایی احتمالی آن و همچنین استمرار در فرآیند نظارت، بازار فولاد از التهابات اخیر خارج شده و رنگ آرامش به خود بگیرد.